فهیم السادات سید سالکی؛ معصومعلی پنجه؛ یونس فرهمند
چکیده
در سده های میانه اسلامی شهر مقدس مکه شاهد شکل گیری پدیدۀ دینی و اجتماعی «مجاورت» بود. شماری از علمای مسلمان که به قصد حج به مکه می آمدند، به طور موقتی یا دائمی در این شهر اقامت ...
بیشتر
در سده های میانه اسلامی شهر مقدس مکه شاهد شکل گیری پدیدۀ دینی و اجتماعی «مجاورت» بود. شماری از علمای مسلمان که به قصد حج به مکه می آمدند، به طور موقتی یا دائمی در این شهر اقامت می گزیدند و مجاوران نامیده می شدند. بسیاری از این عالمان مجاور اهل سرزمین های شرقی، ماوراءالنهر، ایران و عراق بودند. در این مقاله با بهره گیری از منابع اصیل، به ویژه تواریخ محلی و تراجم نامه ها، سهم این عالمان مشرقی در حیات فرهنگی و اجتماعی مکه بررسی شده است. این عالمان که غالباً به هدف دانش اندوزی به مکه می آمدند، به تدریج به بخشی از جامعۀ مکه بدل می شدند و در حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی آن نقش ایفاء می کردند. بنابر داده های منابع بیشتر مجاوران مکه اهل عراق و ایران بودند. مجاوران شرقی در رشد و گسترش فعالیت های علمی در شهر مکه سهم بسیاری داشتند. حضور این عالمان مسجدالحرام را به یکی از مهمترین مراکز علمی در سده های میانه بدل ساخت.
